01.09.2020 – Różnice kulturowe: orientacja długoterminowa
Holenderski socjolog Geert Hofstede oprócz różnic kulturowych w wymiarach:
- dystans władzy,
- indywidualizm – kolektywizm,
- męskość – kobiecość,
- unikanie niepewności
wyróżnił także różnice między społeczeństwami w wymiarze
- orientacja długoterminowa – orientacja krótkoterminowa.
Każde społeczeństwo zachowuje więź z przeszłością, jednocześnie planując obecne i przyszłe wyzwania. To co różnicuje społeczeństwo to właśnie sposób patrzenia w przyszłość. Społeczeństwa o orientacji długoterminowej są zwykle bardzo praktyczne, inwestują w nowoczesne technologie, przygotowując się na przyszłość. Wskaźnik orientacji długoterminowej związany jest też z myśleniem strategicznym i takimi cechami, które przynoszą korzyści w przyszłości jak np. upór czy oszczędność. Orientacja długoterminowa jest skoncentrowana na wartościach mających związek z przyszłymi nagrodami – w takich społeczeństwach ceni się wytrwałość i zdolność do przystosowywania się do nowych sytuacji.
Przeciwieństwem są społeczeństwa z orientacją krótkoterminową, które skupiają się bardziej na przeszłości i teraźniejszości oraz uznają je za ważniejsze niż przyszłość. Społeczeństwa te są bardziej zakorzenione w tradycji. W takich krajach ceni się tradycję, obecną hierarchię społeczną i wypełnianie zobowiązań społecznych. Zaspokojenie aktualnych potrzeb jest ważniejsze niż osiągnięcie satysfakcjonujących wyników w dalszej przyszłości.
Osoby z kultur o orientacji długoterminowej będą częściej ustalać cele na kolejne lata. W kulturach o orientacji krótkoterminowej przyszłość i teraźniejszość opierają się na przeszłości a to czego nie zrobiono dzisiaj można zrobić jutro.
W tabeli poniżej przedstawiono charakterystykę społeczeństw o orientacji długo i krótkoterminowej.
| Orientacja długoterminowa | Orientacja krótkoterminowa |
| Zapobiegliwość i oszczędność | Duży nacisk społeczny na konsumpcję |
| Wytrwałość i systematyczne wysiłki w celu stopniowego osiągania rezultatów | Wysiłki powinny przynosić szybkie efekty |
| Poczucie wstydu | Dbałość o zachowanie twarzy |
| W biznesie ważne są zyski w przyszłości | W biznesie ważne są zyski w najbliższym czasie |
| Wysoka stopa oszczędności, duże środki na inwestycje | Niska stopa oszczędności, brak pieniędzy na inwestycje |
Wskaźnik orientacji długoterminowej podaje się w skali od 1 do 100. Im wyższa wartość tym społeczeństwo bardziej zorientowane długoterminowo.
Kraje o najwyższym wskaźniku to np. Tajwan (87), Japonia (88), Chiny (87), Ukraina (86), Niemcy (83), Hongkong (61). Kraje o najniższym wskaźniku to np. kraje Ameryki Południowej, jak Wenezuela (16), Urugwaj (26) a także Stany Zjednoczone (26) czy Kanada (36).
Polska ma niską ocenę – 38 w tym wymiarze, co zalicza ją do społeczeństw o orientacji krótkoterminowej i wskazuje na szacunek dla tradycji, stosunkowo niewielką skłonność do oszczędzania na przyszłość i skupienie się na osiągnięciu szybkich rezultatów.
Polska ze wskaźnikiem 32 jest raczej krajem o orientacji krótkoterminowej.
Bibliografia do cyklu artykułów dotyczących różnic kulturowych:
„Cudzoziemcy w Polsce. Podręcznik dla osób pracujących z imigrantami”, red. M. Budyta-Budzyńska, Caritas Polska, Warszawa 2020
Skrypt na szkolenie „Praca z klientem cudzoziemskim”, A. Kosowicz, Caritas Polska, Warszawa 2020
„Cudzoziemcy w Polsce. Podręcznik dla osób pracujących z imigrantami”, red. M. Nowicka, Warszawa, Caritas Polska, Warszawa 2020
„Międzykulturowość w szkole, Poradnik dla nauczycieli i specjalistów”, Red. Kinga Białek, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2015
„Kultury i organizacje”, G. Hofstede, G. J Hofstede, M. Minkov, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2011
Encyklopedia Zarządzania: https://mfiles.pl
https://mfiles.pl/pl/index.php/R%C3%B3%C5%BCnice_kulturowe
https://mfiles.pl/pl/index.php/Badanie_Geerta_Hofstede
https://www.helixpoland.com.pl/roznice-kulturowe-wg-geerta-hofstede/
