20.12.2019 – Tradycje bożonarodzeniowe w Polsce

Zdecydowana większość Polaków to katolicy, dlatego okres Bożego Narodzenia jest tu bardzo ważny. W Polsce tradycje bożonarodzeniowe i zwyczaje świąteczne są bardzo zbliżone w większości regionów. W wielu domach podczas kolacji wigilijnej śpiewane są kolędy, a przy stole pozostaje jedno wolne nakrycie dla niespodziewanego gościa. W wielu domach nadal wkłada się siano pod obrus oraz przygotowuje 12 potrwa na wigilijny stół. 25 i 26 grudnia to dni ustawowo wolne od pracy, przeznaczone na kultywowanie tradycji religijnych oraz spotkania w gronie rodziny.

Zapraszamy do zapoznania się ze zwyczajami bożonarodzeniowymi w Polsce.

Boże Narodzenie to piękne, rodzinne święto, upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa, obchodzone z wielkim szacunkiem od pokoleń. Celebracja świąt Bożego Narodzenia w Polsce zaczyna się 24 grudnia, czyli w Wigilię – dzień poprzedzający narodziny dzieciątka Jezus. Jest to jeden z najważniejszych momentów w polskiej tradycji, uroczyście przeżywany i kojarzony z wielką radością, serdecznością oraz bliskością.

Wigilia

24 grudnia, wraz z nadejściem pierwszej gwiazdy rozpoczyna się wieczerza wigilijna. Symbol ten jest nawiązaniem do Gwiazdy Betlejemskiej, która ukazała się trzem Mędrcom ze Wschodu i wskazywała na narodziny Jezusa. Dopiero po pojawieniu się pierwszej gwiazdy na niebie można usiąść do stołu a wcześniej podzielić się opłatkiem. Dzielenie się opłatkiem jest bardzo ważną tradycją w polskich domach. Zgodnie ze zwyczajem, każda wigilia rozpoczyna się od uroczystego przełamania się opłatkiem z jednoczesnym składaniem sobie życzeń. Opłatek z łac. słowo oblatum znaczy: dar ofiarny. Jest to cienki biały płatek chlebowy wypieczony z mąki pszennej i wody. W czasie wigilii wspólnie odmawia modlitwę jak również zwyczajowo odczytuje się fragment Pisma Świętego mówiący o narodzinach Jezusa.

W wielu domach nadal na wigilijnym stole znajduje się siano pod obrusem, co symbolizuje miejsce, w którym narodził się Pan Jezus. Zostawia się także puste miejsce przy stole, które przeznaczone jest dla niespodziewanego gościa. Puste miejsce wskazuje także chęć przyjęcia do domu wszystkich samotnych i potrzebujących, aby radośnie przeżyli ten wyjątkowy dzień.

Tradycyjne potrawy wigilijne

Zgodnie ze zwyczajem na wigilijnym stole powinno znaleźć się 12 potraw. W zależności od regionu potrawy mogą być różne. Tradycyjnie spożywa się potrawy postne. Co prawda w 2003 r. zniesiono w kościele katolickim post w Wigilię, jednak jest on zlecany i w wielu domach nadal przestrzegany.

Najpopularniejsze potrawy to barszcz czerwony, smażony karp, pierogi czy kapusta z grochem. Do picia podaje się kompot z suszonych, wędzonych owoców. Zwyczajem jest, że ależy spróbować wszystkich potraw znajdujących się na stole wigilijnym, by zapewnić sobie szczęście przez cały rok.

Choinka

Tradycyjnie w okresie bożonarodzeniowym w domach pojawiają się choinki a pod sufitem wiesza się jemiołę. Choinka, jako drzewsko zielone zimą to symbol życia i narodzin Jezusa.

Kolędy i prezenty

Po skończonej wieczerzy wigilijnej następuje czas na wzajemne obdarowywanie się świątecznymi prezentami oraz na śpiewanie kolęd. Te najbardziej znane to “Wśród nocnej ciszy”, “Cicha noc”, “Bóg się rodzi”, “Lulajże Jezuniu”, “Przybieżeli do Betlejem” czy “Dzisiaj w Betlejem”.

 Pasterka

Uwieńczeniem wieczerzy wigilijnej jest Pasterka – tradycyjna msza odprawiana w nocy z 24 na 25 grudnia. Jest ona najważniejszym momentem w czasie Świąt Bożego Narodzenia. Msza odbywa się najczęściej około północy. Według wielu Polaków, przychodzenie na pasterkę z całą rodziną po wigilijnej kolacji jest jedną z najpiękniejszych tradycji świątecznych.