14.02.2020 – Warunki rejestracji cudzoziemca w Urzędzie Pracy jako osoby bezrobotnej lub poszukującej pracy

W Polsce status osoby bezrobotnej na rynku pracy określa Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. 2019 poz. 1482). Ustawa ma zastosowanie zarówno do obywateli polskich jak i do określonych grup cudzoziemców, którzy zamierzają wykonywać lub wykonują pracę na terytorium Polski. Osoba bezrobotna to osoba niezatrudniona i nie wykonująca innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia.

Cudzoziemcy spoza UE, który utracili pracę, mają prawo zarejestrować się w urzędzie pracy jako osoby bezrobotne, jeżeli posiadają jeden ze wskazanych poniżej tytułów pobytowych w Polsce:

status uchodźcy;
zezwolenie na pobyt stały;
zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;
zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji;
zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w celu przeprowadzenia badań naukowych;
z powodu posiadania zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE w innym państwie UE w związku z tym, że zamierzają w Polsce wykonywać pracę lub prowadzić działalność gospodarczą, podjąć bądź kontynuować studia lub szkolenie zawodowe, albo wykażą inne okoliczności uzasadniające pobyt w Polsce,
zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany;
korzystają w Polsce z ochrony czasowej lub ochrony uzupełniającej;
zezwolenie na pobyt czasowy dla członka rodziny obywatela polskiego,
stempel w dokumencie podróży potwierdzający złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy, stały lub rezydenta długoterminowego UE, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku posiadali zezwolenie na pobyt czasowy udzielony dla członka rodziny obywatela polskiego,
zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, gdy celem pobytu cudzoziemca jest wykonywanie pracy lub pelnienie funkcji w zarządzie osoby prawnej, pod warunkiem, że nie posiadają w niej żadnych udziałów lub akcji i bezpośrednio przed rejestracją jako bezrobotni byli nieprzerwanie zatrudnieni w Polsce przez okres co najmniej 6 miesięcy oraz spełnią warunki określone w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Osoba zarejestrowana jako bezrobotna ma prawo do:

korzystania nieodpłatnie z usług rynku pracy, takich jak: pośrednictwo pracy na terenie kraju i za granicą, poradnictwo zawodowe oraz udział w zajęciach klubu pracy i innych warsztatach aktywizacyjnych, organizowanych w powiatowych i wojewódzkich urzędach pracy;
ubiegania się o udział w szkoleniach finansowanych ze środków Funduszu Pracy, jak również korzystania z innych form i instrumentów wsparcia, takich jak: staż, bony, przygotowanie zawodowe dorosłych, jednorazowe środki lub pożyczka na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej, prace społecznie użyteczne, grant na teleprcę, pożyczka szkoleniowa, finansowanie kosztów egzaminów i licencji, świadczenie aktywizacyjne,
ubiegania się o korzystanie z robót publicznych, prac interwencyjnych,
ubezpieczenia zdrowotnego.

Zasiłek z powiatowego urzędu pracy możne uzyskać osoba zarejestrowana jako osoba bezrobotna, dla której nie ma propozycji odpowiedniej pracy, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, szkolenia, prac interwencyjnych lub robót publicznych oraz spełnia wymagania niezbędne do jego otrzymania, tj. w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania łącznie przez okres co najmniej 365 dni była zatrudniona i osiągała wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (wymiar etatu nie ma w tym przypadku znaczenia, znaczenie ma wysokość wynagrodzenia – musi być ono co równe minimalnej płacy w danym okresie).

Cudzoziemcy, którzy nie spełniają warunków niezbędnych do rejestracji jako osoby bezrobotne, mogą zarejestrować się jako osoby poszukujące pracy. Uzyskują oni dostęp do usług świadczonych przez urzędy pracy, m.in. do pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego.

Jako osoba poszukująca pracy mogą zarejestrować się wszyscy cudzoziemcy, którym przysługuje rejestracja jako osoba bezrobotna, a także dodatkowo:

cudzoziemcy, którzy posiadają w Polsce zgodę na pobyt czasowy i pracę w celu wykonywania pracy bądź w celu pełnienia funkcji w zarządzie osoby prawnej, pod warunkiem, że nie posiadają w niej żadnych udziałów lub akcji;
cudzoziemcy posiadający wizę wydaną w celu wykonywania pracy w Polsce;
cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w celu kształcenia się na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia lub jednolitych studiach magisterskich albo studiach trzeciego stopnia, w celu połączenia się z rodziną, dla ofiar handlu ludźmi, udzielone ze względu na więzi o charakterze rodzinnym (zgodnie z art. 160 i 161 ustawy o cudzoziemcach),
cudzoziemcy ubiegający się o nadanie statusu uchodźcy lub ich małżonkowie, pod warunkiem posiadania odpowiedniego zaświadczenia (można je uzyskać, gdy procedura w sprawie statusu uchodźcy przedłuża się powyżej 6 miesięcy a opóźnienie nie nastąpiła z winy cudzoziemca)
cudzoziemcy – członkowie rodzin obywatela polskiego, poszukujący zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub innej formy pomocy określonej w ustawie;
cudzoziemcy posiadający w Rzeczypospolitej Polskiej wizę wydaną w celu wykonywania pracy na podstawie zezwolenia na pracę sezonową,
cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na pracę sezonową.